Nüfus yoğunluğunun artması, plansız ve hızla büyüyen kentler, modern kent insanının sosyal hayatının değişime uğraması gibi nedenlerden dolayı, kentsel alan kullanım ihtiyacı artmakta ancak kentlilerin rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılayacakları kentsel alanlar çeşitli nedenlerle işlevlerini kaybetmektedir. Kentlilerin, rekreasyonel ihtiyaçlarını karşılayabilmeleri adına bu alanların ve çevrelerinin uygun şekilde planlanması, kullanıcı isteklerine göre tasarlanması ve tüm koşullarda erişilebilir olması konforlu bir yaşam adına önem arz etmektedir. Kentsel alanlar, farklı ölçeklerde birden çok alan kullanımı ve işlev barındırmaları nedeniyle gece ve gündüz ayırmaksızın yoğun kullanılan mekanlardır. Gün ışığının etkisini kaybettiği saatlerde bu alanları kullanabilmek için aydınlatma kavramı karşımıza çıkmaktadır. Çevre ve kullanıcı ilişkisini etkileyen bir konu olan dış mekan aydınlatma tasarımı, kentsel mekanların gece kullanımını sağlamaktadır. Doğru bir aydınlatma tasarımı ile mekan algısı ve görsel konfor yükselmekte, aydınlatmalardaki yetersizlikler ortadan kaldırılmakta, ışık kirliliği probleminin etkileri sınırlandırılarak engellenmekte ve ekonomik giderlerin artmaması gözetilmektedir.
Yapılan bu çalışma ile peyzaj mimarlığı ile birlikte farklı disiplinlerin çalışma alanları kapsamında yer alan kentsel alanların gece kullanımları ve bu alanlarda yapılan aydınlatma teknikleri ile dış mekan aydınlatma standartları incelenmektedir. Uygun aydınlatma tasarımı yapılmaması durumunda ortaya çıkan ışık kirliliği sorunundan ve etkilerinden bahsedilmiştir. Bu çalışma ile bu konuda çalışma yapacak olan tasarımcıya ve her ölçekten mekanın planlanmasında yer alan paydaşlara farkındalık kazandırılması hedeflenmektedir. ORCID NO: 0000-0001-5933-1611
Anahtar Kelimeler: Peyzaj Mimarlığı, Kentsel alanlar, Aydınlatma, Aydınlatma tasarımı, Işık kirliliği
|
