Otomotiv sektöründe araçların motorlarını gövdeye sabitlemek için kullanılan motor takozları motoru taşıma görevi yanında, motordan ve yoldan gelen titreşimleri de sönümlemektedirler. Motor takozlarından titreşim sönümleme kapsamında beklenen iki özellik vardır. Birincisi yoldan veya rölanti sarsıntısından gelen yüksek genlikli ve düşük frekanslı titreşimlerde sert ve yüksek sönüm özelliğine sahip olması, ikincisi ise düşük genlikli ve yüksek frekanslı titreşimlerde düşük sönüm özelliği sağlamasıdır. Konvansiyonel takoz olarak adlandırılan geleneksel motor takozu bu iki özelliği aynı anda karşılayamaz. Bu nedenle sönümleme özelliklerinin istenen frekans aralığında ayarlanabildiği hidrolik motor takozları kullanılmaktadır. Hidrolik motor takozlarına akışkan ilave edildiği için bu takozlarda yüksek sönümleme elde edilmekle beraber düşük genlik ve yüksek frekanslarda dinamik direngenlikleri kauçuk takozlara göre daha yüksek olmaktadır. Hidrolik takozların içine ayırıcı eklenerek yüksek frekanslardaki dinamik direngenlikleri düşürülmektedir. Hidrolik takozların içinde akışkan bulunmadığı durumda ise konvansiyonel takoz gibi davranır. Bu çalışmada referans bir hidrolik motor takozu seçilmiş ve üretimi gerçekleştirilmiştir. Aynı hidrolik motor takozunun akışkan doldurularak ve doldurulmadan dinamik testleri yapılmış, faz açısı ve dinamik direngenlik değerleri elde edilerek sönüm özellikleri karşılaştırılmıştır. Yüksek ve düşük genlik olmak üzere iki farklı dinamik test gerçekleştirilmiştir. Yapılan testler sonucunda; yüksek genlik ve rölanti frekansındaki sönüm özellikleri karşılaştırılmış, hidrolik motor takozunun dinamik direngenlik ve faz açısı değerlerinin konvansiyonel takoza göre oldukça yüksek olduğu görülmüştür. Düşük genlik ve yüksek frekanslarda ise, hidrolik motor takozunun dinamik direngenlik değerinin konvansiyonel takoz ile aynı seviyede olduğu belirlenmiştir. ORCID NO: 0000-0001-7707-1315
Anahtar Kelimeler: Konvansiyonel Motor Takozu, Hidrolik Motor Takozu, Faz Açısı, Dinamik Direngenlik
|
