BİLDİRİLER

BİLDİRİ DETAY

Sibel ARMAĞAN BENEK
MAKYAJIN ANTİK DÖNEMDEN GÜNÜMÜZE KADAR GEÇİRDİĞİ İŞLEVSEL VE SANATSAL DEĞİŞİMİ VE GÜNÜMÜZ HEYKEL SANATINDA ÖRNEKLERİ
 
Süslenme sanatı olarak bilinen makyaj, süslenme ile sınırlı kalmamış, tarih sahnesinde insanların kendilerini resimsel anlamda ifade etmelerini sağlamış olup, yüze yazı yazma aracı olarak günümüze kadar gelmiştir. Günümüze kadar, gelişim evrelerinde ise tiyatroda yüz yapma sanatı halini almış, normal hayatta ise hem kadının hem de erkeğin süslenirken kullandıkları ve kendilerini daha net ifade edebildikleri bir araç halini almıştır. İlk insanlarda; avcılık, dini tören ve halk şenlikleri sırasında zaferi sembolize eden, yüzü ve bedeni boyama şeklinde ortaya çıkmıştır. Makyaj, farklı kültürlerde farklı renk ve biçimlerde karşımıza çıkmaktadır. Örneğin ilkel dönemlerde avcılık sırasında, Yunanlılarda ise tanrılar adına yapılan şenlikler ya da dini törenler esnasında kullanılmıştır. Mısırlılarda ise öldükten sonra da yaşamın olduğuna inanıldığından, tıpkı mezarlarının başına koydukları özel eşyalara özen gösterdikleri gibi, mumyalarının yüzüne de makyaj yapmaya özen göstermişlerdir. Mısırlılarda makyaj, öldükten sonra kalıcılığın yanı sıra güzel kalmak için yapılmıştır. Mısırda makyaj biçimlerinin her birinin anlamı olmuştur. Özellikle de kraliçe, kralların davranışları, giyimleri, makyaj biçimleri onların sembolize etmek istedikleri karakterlerini yansıtmıştır. Mısır antik dönemde görüntünün kaydedilmesi için farklı bir yola gidilmiştir. Mısırlılar önemli gördükleri kişileri mumyalayıp sonrada mumyaladıkları kişilerin yüzlerine makyaj yapmışlardır. Yüzyıllar sonra ele geçen kalıntılardaki makyaj modasına dair ipuçları, o döneme ait görsel kültür hakkında bilgiler vermektedir. Bu bulguya ulaşımı sağlayan örneklerden biri de M.Ö. 14.yüzyılda Antik Mısır döneminde yaşamış olan giyim tarzıyla, makyaj yapma biçimiyle, karakteristik özelliğini yansıtabilen, Mısır kraliçesi “Nefertiti” olmuştur. Geçmişte yukarda söz edildiği gibi işlevsel özellikte olan makyaj, günümüze kadar büyük değişimler yaşayarak gelmiştir. Günümüzde güzellik, cazibe ve çekicilik yaratmak üzerine gelişim göstermektedir. Bu bildiride amaç Antik dönemden günümüze makyajın işlevsellik ve sanatsal açıdan geçirdiği değişimi araştırmak olmuştur. Sanatsal makyajın heykel sanatına nasıl yansıdığı merak konusu olmuş bu doğrultuda günümüze yakın yapılan eser araştırmaları yapılmıştır. ORCID NO: 0000-0003-2704-0582

Anahtar Kelimeler: Makyaj, Heykelde Makyaj, Antik Dönemde Makyaj



 


Keywords: