Sac metal parçaların şekillendirilmesinde tek kalıp setinin kullanılması, üretim süreçlerini optimize etmekte, kaliteyi artırmakta, maliyetleri düşürmekte ve rekabet avantajı sağlamaktadır. Bu nedenle, imalat endüstrisinde tek kalıp setinin önemi büyüktür ve birçok firma bu yöntemi kullanarak üretim süreçlerini daha etkili ve verimli hale getirmek amacıyla araştırma ve geliştirme çalıştırmaları yürütmektedir. Söz konusu çalışma kapsamında simetrik ve simetrik olmayan, otomotivde arka kapı ve ön cam bölgelerinde kullanımı amaçlanan, 3 farklı sac metal iş parçasının tek kalıp setinde üretilebilirliği üzerine araştırma çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Çalışma konusu olan 2 sac metal iş parçası 0,7 mm et kalınlığında ve birbirine simetriktir. Diğer parça ise 0,8 mm kalınlığında olup, diğerleri ile simetrik özellik göstermemektedir. Söz konusu sac metal parçaların tek kalıp setinde şekillendirilmesi sırasında geri esneme problemleri meydana gelmekte, istenilen kalite standart ve gereklilikleri, tolerans aralıkları elde edilememektedir. Ayrıca, form farklılığı sebebiyle pres kuvvetlerinde ise dengesizlikler oluşmaktadır. Söz konusu projenin tamamlanmasıyla birlikte, 3 farklı sac metal iş parçasının geri esneme ve burulma problemi meydana gelmeden tek kalıp setinde üretimi mümkün hale getirilmiştir. Mevcut üretim zincirinde 3 sac metal iş parçasının üretimi için 12 adet kalıba ihtiyaç duyulurken, geliştirilen yeni proses ile birlikte bu sayı 6’ya düşürülmüştür. Ortaklaştırılan kalıp seti ile birlikte, birim parça üretim süresinde ortalama %50 azalma sağlanmıştır. Ayrıca, enerji, zaman ve işgücünden büyük oranda tasarruf kazanılmıştır. Çalışma sırasında, sonlu elemanlar prensiplerine dayalı olarak çalışan sayısal simülasyon yazılımları aracılığıyla, farklı kalıp tasarımları sanal simüle ortamda test edilmiştir. Böylelikle, gerçek üretim koşulları öncesinde nihai tasarımlar belirlenerek, deneme çalışmalarından ortaya çıkan maliyetlerin oluşması engellenmiştir. ORCID NO: 0009-0002-2816-8748
Anahtar Kelimeler: Sac Metal Şekillendirme, Sayısal Simülasyon, Kalıp Tasarımı, Proses Tasarımı, Otomotiv
|
