Genel olarak seramik yer ve duvar kaplamaları bünye, engop ve sır tabakalarından oluşur. Bünye, uygun tane boyutuna sahip toz karışımından oluşan massenin sinterlenmesiyle oluşur. Duvar karoları sır tabakasının özellikle estetik gereksinimlerle, dekoratif ve göz alıcı etki vermesi, parlak ve canlı olması istenir. Sırın görsel etkisi ve kalitesini, bünyede ki beyazlık verir. Bu nedenle, duvar karolarının sır ve engop renginin mümkün olduğunca beyaz olması istenir. Bu çalışma, seramik duvar karosu massesinin beyazlatma işlemi için reçete kompozisyonlan araştınlmasını kapsamaktadır. Bu proje kapsamında hammadde maliyetleri indirgenerek, seramik massesinin beyazlatılarak, yüksek mukavemetli seramik bünye elde edilmesi amaçlanmıştır. Üretim standart reçetesinde kullanılan kil oranları düşürülerek yada reçeteden kaldırılarak, yerine beyazlığı yüksek killer ve kaolen kullanılmıştır. Ayrıca bazı reçetelerde hem %3 hem de % 6 oranında masse beyazlatıcısı kullanılmıştır. Çalışmalarda üretimde kullanılan reçete baz alınarak yeni reçeteler yazılmış ve laboratuar ortamında jet değirmenlerinde bilyeli öğütmeden geçirilerek denemelerin çamurları hazırlanmıştır. Çamurlar kurutulduktan sonra değirmenlerde öğütülerek ve Spray Dryer’larda granül haline getirilerek pres makinasında preslenerek tablet haline getirilmiştir. Ardından tabletler Yüksel Seramik Ar-Ge Merkezi kül fırınlarında pişirildikten sonra, tabletlerin küçülme oranları, renkleri (L, a, b değerleri), mukavemetleri ve su emme değerleri ölçülmüştür. Bu çalışmada plastik kil oranları düşürülerek, illitik kil oranı arttırılıp, kaolen eklenmiştir. Ayrıca mukavemetin düşmesini engellemek için %2 oranında bentonit eklenmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda, denemeler şahit ile karşılaştırıldığında her iki denemenin beyazlıklarının arttığı gözlemlenmiştir. Fiziksel ölçüm sonuçlarında, pişme küçülmesi (%) arttığı, su emme (%) değerinin azaldığı buna karşın yapılan üç nokta mukavemet testleri sonucunda, eğilme ve kırılma mukavemetleri bir miktar düştüğü görülmüştür. Bu çalışmalar sonucunda denemelerde kullanılan beyazlatıcı hammaddenin masse üzerindeki beyazlatma etkisinin olduğu ve düşük oranda gerçekleştiği, mukavemet değerlerinde ise bir miktar azalma kaydedilmiştir. ORCID NO: 0009-0002-7890-2015
Anahtar Kelimeler: Beyazlatma, Engop, Karo, Masse, Reçete, Sır
|