Kentler, değişen fiziksel koşullar, sosyo-kültürel alışkanlıkların değişmesi ve ekonomik sebeplerden dolayı bozulmalara maruz kalmıştır. Bu bozulmalar, bazen kent dokusunda bazen de kenti oluşturan tüm bileşenlerde gerçekleşebilmektedir. Kentte oluşan bozulmalar, kent merkezlerindeki alanların fiziksel olarak bozulmasına, niteliğini kaybetmesine ve çöküntü alan halini almasına sebep olur. Bu durumun önüne geçmek için, kentsel dönüşüm uygulamaları gerekmektedir. Bu bağlamda kentsel dönüşüm uygulamaları; bozulan alanların, kent dokusuna uygun, bölgede yaşayan halkın sosyo-kültürel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde doğru politikalar ile birlikte tekrar kente geri kazandırılması şeklinde açıklanabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, çöküntü haline gelen kent merkezlerini restore etmek, kent dışında yayılmakta olan yapılaşmayı yeniden yapılandırmak, doğal ve yapılı çevreyi korumak, kentsel ekolojiyi Avrupa ile uyumlu şekilde oluşturmak, geleneksel mahalleleri hatırlatan belli bir fiziksel tasarım ve yerleşme standartları ile kentsel alanları yeniden tanımlamaktır. Semtler de mahallelerin tasarım ilkelerine paralel bir biçimde; toplu taşıma ağı dikkate alınarak tasarlanması, çalışanların öğle yemeklerini yiyebilecekleri bir park alanı oluşturulması, insanların buluşma noktası olacak bir meydan ve kapalı bir alışveriş merkezi, birbiriyle bağlantılı sokak ağları ve yaya mobilitesinin sağlıklı ve güvenli olmasına imkân veren bir dolaşım sistemi oluşturulmaktır. Yeni şehircilik ilkeleri ile örtüşen kent planlama model uygulamalarının Fener Balat Semti örneği üzerinden yemi şehircilik ilkeleri kapsamında belirlenen sokak ölçeğinde analiz edilmesiyle sınırlı tutularak irdelenmektedir. (Bu çalışma birinci sırada yer alan yazarın İstanbul Aydın Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsünde yapılan yüksek lisans çalışması amacı ile hazırlanmıştır.)
Anahtar Kelimeler: Kentleşme, Yeni Şehircilik, Fener-Balat Caddesi
|