Ýçinde bulunduðumuz yüzyýlýn ortalarýna deðin, atýklar yalnýzca tesis atýk ürünleri olarak görülüyordu. Bu noktadan hareketle, mümkün olan en kolay ve en ucuz yoldan bertaraf edilmesi prensibi geçerli çözümdü. Ancak, bu yüzyýlýn ikinci yarýsýnda, özellikle geliþmiþ ülkelerde olgunlaþmaya baþlayan çevre bilinci çerçevesinde, hükümetler tarafýndan getirilen sýnýrlayýcý yasa ve yönetmelikler madencilik alanýnda gündemi deðiþtirmede etkili olmuþtur. Çevre bilinci diðer sanayi kollarýnda olduðu gibi madencilikte de kendini göstermiþtir. Atýklarýn atýlmasý kaçýnýlmaz bir olgudur, ama bu iþlem yapýlýrken çevre ve insanlýðýn geleceði göz ardý edilmemelidir.
Maden üretimini, iþletmelerini ve cevher hazýrlama tesislerini, verimli ve sürdürülebilir madencilik anlayýþýna göre çalýþtýrabilmek için, çevre kirlenmesine neden olabilecek atýklarýn denetimi gerekmektedir. Atýklarýn denetimi amacýyla da atýk barajlarý inþa edilmesi gerekmektedir.
Bir atýk barajý inþa edilmeden önce; atýk türleri, atýk yönetiminin amacý, tesis atýklarýndan yararlanýlmasý, atýklarýn atýlmasý gibi belli baþlý konular ele alýnmýþtýr. Ýnþa sýrasýnda; yerleþim yeri, yerleþimi etkileyen faktörler, atýk saha seçeneklerinin deðerlendirilmesi, baraj tasarým kriterleri, toprak ve kaya yapýsý, su kontrolü, atýk barajý tasarým risk etmenleri, baraj tabanýnýn hazýrlanmasý, yasal süreç, inþaat metotlarý, baraj tipleri gibi gerekli konular ele alýnmýþtýr. Ýnþa sonrasý; atýk barajlarýnda inceleme, atýk barajlarýnda yenilme, atýk boþaltma yöntemleri, sývý atýklarýn atýlmasý, arýtma yöntemleri, barajdan su alma sistemleri, atýk barajlarýnýn iyileþtirilmesi ve atýk barajý projelendirme ve maliyet analizleri konularý ele alýnmýþtýr.
Bu çalýþmada; Tümad Madencilik’ e ait ÇANAKKALE ilinin Lapseki ilçesinde bulunan Altýn ve Gümüþ madenciliði ele alýnmýþtýr. Deðerli ürün olarak Altýn elde edilme süreçleri, üretim yöntemleri, cevher hazýrlama tesisi ve atýk barajý hakkýnda detaylý bilgilendirme yapýlmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Atýk, Maden Atýðý, Atýk Barajý, Atýk Çöktürme Havuzu.
|
