Bu çalýþmada, erimiþ haldeki bakýr, alüminyum, kurþun, çinko vb. gibi demir dýþý metallerin sürekli dökümü için bir döküm makinasý tasarlanmýþtýr. Döküm makinasý, döküm tekerleði, eriyik metalin hareket ettiði kalýp, soðutma sistemi, paslanmaz çelik bant ve tandiþ gibi ana elemanlardan oluþmaktadýr.
Paslanmaz çelik bandýn kalýbý örtmeye baþladýðý noktada yani aþaðý doðru hareketinde erimiþ metal, tandiþ vasýtasýyla kalýb içine dökülür. Bandýn döküm çarký etrafýna sarýlý kaldýðý hareket sýrasýnda yeterli soðumadan sonra, bandýn döküm tekerini terk ettiði konumda, yani çelik bandýn yukarý doðru hareketinde katýlaþmýþ halde döküm tekerleðini terk eder. Ve bu katý hal bara olarak adlandýrýlýr. Döküm tekerleðini terk eden bara bir dizi haddeden geçirilerek istenilen çapa düþürülür ve filmaþin elde edilir.
Döküm tekerleðinin çevresi boyunca kalýp içinde hareket eden eriyik metalin döküm tekerleðinin iç ve dýþ tarafýndan homojen olarak soðutulmasý ürün kalitesi açýsýndan çok önem arz etmektedir. Döküm tekerleðinin hareketi boyunca döküm çubuðunun sýcaklýk deðiþimi dikkate alýnarak gerekli soðutmanýn yapýlmasý gerekmektedir. Ayrýca, döküm çubuðundaki sýcaklýk deðiþimine göre gerekli bölgesel soðutma yapýlarak, sýcaklýk farkýndan dolayý malzeme içinde oluþabilecek iç gerilmeler, çatlaklar, büzülmeler ve hava boþluklarýnýn ortadan kaldýrýlmasý gerekmektedir. Nozul diziliþleri ile yapýlan akýþ kontollü bölgesel soðutma, sýcak þekllendirmede haddeleme sonucu elde edilen filmaþin kalitesini arttýracaktýr. Bununla birlikte, filmaþin kalitesinin arttrýlmasý ile soðuk tel çekme iþleminde daha düþük çaplara inceltmede sýkça rastlanan tel kopmalarýn önüne geçilecektir.
Anahtar Kelimeler: Filmaþin, Döküm Makinasý, Soðutma Sistemi
|
