Sac metal þekillendirme, endüstride birçok farklý alanda kullanýmý tercih edilen bir üretim metodu olarak karþýmýza çýkmaktadýr. Sac metal þekillendirme yöntemlerinde takip edilen ve üretim prosesi içerisinde yer alan, proses tasarýmý, kalýp malzemesinin belirlenmesi ve tasarýmý, ýsýl iþlem koþullarý ve talaþlý imalat parametreleri gibi süreçler, bu üretim yöntemi sonucunda imal edilen iþ parçalarýnýn fiziksel ve mekanik özelliklerini doðrudan etkilemektedir. Otomotiv sektörüne arz edilen birçok ürün içerisinde yer alan bileþenler sac metal þekillendirme yöntemleri kullanýlarak imal edilmektedir. Otomotiv sektöründe hafifleþtirme çalýþmalarý kapsamýnda tercih sebebi olan Al esaslý malzemeler ise sac metal þekillendirme süreçlerinde de ön plana çýkmaktadýr. Söz konusu çalýþmada ise, Al esaslý kaput altý destek sacý parçasýnýn üretimi için Ar-Ge sistematiði dâhilinde düþük maliyetli, kaliteli ve yenilikçi kalýp geliþtirilmesi hedeflenmiþtir. Özellikle müþteri istek ve beklentileri, kalite standart ve gerekliliklerindeki deðiþiklikler çalýþmanýn gerçekleþtirilmesinde itici güç olmuþtur. Çalýþmada kullanýlan iþ parçasýnýn genel yapýsý dikkate alýndýðýnda et kalýnlýðýnýn düþük olmasý ve birbirinden baðýmsýz 23 adet kulaðý olmasý, parça geometrisinde bulunan büyük kesit farklýlýklarý, geri esneme ve formlama analizi dikkate alýnarak geliþtirme çalýþmalarý gerçekleþtirilmiþtir. Sayýsal ortamda pozisyon ve çekme doðrulamasý yapýlmasýna raðmen, prototip üretim safhasýnda pres yüklemesinin parça pozisyonlarýndan etkilenmemesi ve yükü homojen daðýtmasý gerekmektedir. Pres vuruþ sayýsý ve birim zamanda üretilecek parça sayýsý dikkate alýnarak düþük maliyetli özgün çözüm önerileri oluþturulmuþtur. Simülasyon destekli tasarým ve imalat sayesinde tasarým girdilerine uygun çözüm önerisi uygulanarak rekabetçi ortamda kalýp geliþtirilmesi ve parça doðrulamasý faaliyetleri gerçekleþtirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Sac Metal Þekillendirme, Sayýsal Simülasyon, Kalýp Tasarýmý, Proses Tasarýmý, Kaput Altý Destek Sacý
|
