Asbest kullanýmý uçak, gemi, inþaat, otomotiv, tekstil, kimya sektöründe yaygýn olarak uygulanmýþtýr. Asbest izolasyon ürünleri, boru yapýmý, yer döþemeleri, levha üretimi, balata yapýmý ve petrokimya alanýnda geniþ kullanýmýyla yaþam alanýmýzýn bir parçasýdýr. Asbest inþaat sektöründe daha çok ýsý ve yangýn izolasyon panelleri, çatý kaplamalarý ve duvar kaplamalarýnda kullanýlmýþtýr.
Asbest krizotil, krokidolit, amosit, tremolit, antofilit ve aktinolit olmak üzere gruplandýrýlýr. Krizotil Asbest (beyaz) en yaygýn kullanýlan asbest türüdür. Bu malzeme esnek, dayanýklý ve erime noktasý yüksektir. Asbest son yýllarda “Zararlý kimyasal madde ve ürünlerinin kontrolü yönetmeliði” kapsamýnda kullanýmý (levha, conta, balata ipleri vb kullanýmý yasaklanmýþtýr) ve bazý asbest türlerinin üretilmesi (Krizotil asbest) ve satýþý kýsýtlanmýþtýr. Asbest lifler yerine polimerler, inorganik lifler, selüloz vb lifler kullanýlabilir.
Asbeste maruziyet; endüstriyel kullaným ve doðal olarak içinde bulunduðu kayaç ve topraklar ile, yumuþaklýk, hafiflik ve suya karþý yalýtým gibi özelliklerinden dolayý; inþaatlarda, talk pudra üretiminde gýda maddelerinin üretimine (pekmez imalatý) katýlarak gerçekleþmektedir. Yanlýþ bertaraf yöntemleri ile çevreye zarar verilmektedir. Özellikle kentsel dönüþümde çevreye asbest liflerinin yayýlmasý gerçekleþmektedir. Bunlar endüstriyel olarak temas ile, yaþam ortamlarýndaki kullanýlan malzeme temasý, kýrsal kesimlerde toprak ve sýva yapýmlarýndaki temas ile yayýlma gerçekleþmektedir. Böylece akciðer pnömokonyosu (asbestosis), akciðer kanseri, Pleura (akciðer zarý kalýnlaþmasý) ve mezotelyoma (akciðer zarýnda görülen kanser formu) görülmektedir.
Çalýþma koþullarýnda kiþisel koruyucu donanýmlar mutlak olarak kullanýlmalýdýr. Bunlar; Solunum koruyucular, koruyucu tulum kýyafet, kauçuk botlar, kauçuk eldiven kullanýlmalýdýr. Bu donanýmlar iþ bitiminde iþ yeri dýþýna çýkarýlmamasý gerekmektedir.
Anahtar Kelimeler: Asbest, iþ saðlýðý, iþ güvenliði, koruyucu ekipman,
Anahtar Kelimeler: Asbest, iþ saðlýðý, iþ güvenliði, koruyucu ekipman,
|
