Üzerinde çalýþýlacak konu demiryolu ulaþýmýnda kullanýlan elektrifikasyon sisteminin yaymýþ olduðu manyetik alanýn çalýþan ve durakta bekleyen yolcu üzerindeki etkisinin araþtýrýlmasý hedeflemiþtir.
Seçilen konu demiryolu, demiryolunu besleyen elektrifikasyon sistemi, elektrifikasyon sistemi modellenerek insan üzerindeki etkisini incelemektedir. Ülkemiz jeopolitik konumu gereði ulaþým açýsýndan çok önemli bir noktadadýr. Geliþen teknoloji ile elektrik enerjisi demiryolu ulaþýmýnda da kullanýlmaktadýr. Fakat teknolojideki bu deðiþimlerin insan hayatýna etkileri hakkýnda gerekli araþtýrmalar yeterli deðildir. Bu nedenle demiryolu enerji beslemesinde kullanýlan elektrifikasyon sisteminin yaydýðý manyetik alanýn insan üzerindeki etkisi araþtýrýlmak istenmiþtir. Literatürdeki kaynaklara bakýldýðýnda demiryolu elektrifikasyonu üzerine yapýlan akademik çalýþmalar daha çok sistemin yapýsý ya da beslemesi üzerinedir. Birçok demiryolu ulaþýmýný kullanan ve bu ulaþým sektöründe çalýþan insan olduðu göz önünde bulundurulursa demiryolu elektrifikasyon sisteminin yaydýðý manyetik alanýn araþtýrýlmasý ve literatürde buna benzer çalýþmanýn olmayýþý bu konuyu özgün kýlmaktadýr.
Bu konu üzerinde yapýlacak çalýþmada, demiryolu elektrifikasyon sistemi araþtýrýlýp, sistemde kullanýlan iletkenler ve sistem yapýsý modellenip sonlu elemanlar yöntemi kullanýlarak yaydýðý manyetik alanýn hesabý yapýlacaktýr.
Araþtýrma konusu olan demiryolu elektrifikasyon sistemi, insan üzerinde etkisi olacaðý tahmin edildiði için seçilmiþtir. Bu çalýþmada demiryolunun tarihi, demiryolunun ülkemizdeki geçmiþten günümüze durumu, demiryolu elektrifikasyon sisteminin tarihi, raylý sistemlerin elektriklenmesinde kullanýlan yöntemler, elektrifikasyon hattýnýn nasýl beslendiði ve çeþitleri, demiryolu elektrifikasyonunda kullanýlan katener sistemi ve bu sistemdeki iletkenlerin görevleri, teknik özellikleri, boyutlarý ve sonlu elemanlar yöntemi ile elektrifikasyon sisteminin oluþturmuþ olduðu manyetik alan hesaplanýp insan modeline etkisi incelenecektir.
Elde edilecek deðerler literatürdeki kaynaklara bakýlarak deðerlendirilecektir. Bu çalýþmalarýn raylý sistemler elektrifikasyonunun oluþturmuþ olduðu manyetik alan ve insan üzerine etkisi konusunda yapýlacak olan bilimsel çalýþmalara katký saðlamasýný umuyorum.
Anahtar Kelimeler: Demiryolu, elektrifikasyon sistemleri, katener sistemi, manyetik aký, sonlu elemanlar yöntemi
|
