2019 Aralýk ayýnda Çin’in Vuhan kentinde ortaya çýkan Covid 19 virüsü Dünya Saðlýk Örgütü tarafýndan pandemi olarak ilan edilmiþtir. Vaka sayýlarýn artmasý sonucu dünya genelinde birçok tedbir, kural ve önlemler alýnmýþ ve insanlar yeni normale alýþmaya çalýþmýþlardýr. Covid 19 ile birlikte insan hayatýndaki dinamiklerde ve önceliklerde birçok deðiþiklik meydana gelmiþtir. Temizlik, maske ve mesafe üçlü kuralý her fýrsatta tekrar edilmiþtir. Bununla birlikte en güvenli yerlerin “ev”lerimiz olduðu vurgusu, ev dýþýndaki kamusal ortamlarda kalabalýk ya da temastan dolayý bulaþ riski açýsýndan, önemle üstünde durulan ve evde kalmayý teþvik eden bir slogana dönüþmüþtür. Sokaða çýkma kýsýtlamalarý, kötüye giden durumun seyrini deðiþtirmek için uygulanmýþtýr. Pandemi sürecinde “ev” bulaþ riskinin en az olduðu, en güvenli sýðýnýlan yer olmuþtur. Pandeminin bir sonucu olarak insan hayatýna giren karantina özellikle konut biçimleniþinin tekrar sorgulanmasýna sebep olmuþtur. Ýnsanlarýn bu dönemde en çok vakit geçirdikleri apartman tipi konutlarda ortak kullaným alanlarý/geçiþ mekanlarý (ana giriþ, asansör ve kat holü) önem kazanmýþtýr. Apartman giriþleri, asansörler, kat holleri tereddütle kullanýlan mekânlar olmaya baþlamýþtýr. Bu baðlamda çalýþmanýn amacý; pandemi sürecinde insanlarýn kullanýrken tedirgin olduklarýný düþündüðümüz apartman ortak kullaným alanlarýný sorgulayarak yeni tasarýmlarda mekânsal kaliteyi de arttýracaðýna inandýðýmýz mimari nitelikleri tartýþmaya açmaktýr. Çalýþma kapsamýnda Konya’dan, bir katta 2, 3 ya da 4 daire bulunan farklý apartman örnekleri seçilmiþtir. Apartman binalarýnda kamusal alan/yarý özel-kamusal alan/özel alan – mekânsal eþik ve mekânsal geçiþ olarak tanýmlayabildiðimiz sýnýrlar-mekanlar, bu mekanlardaki mimari elemanlar, havalandýrma, aydýnlatma, büyüklük, yakýnlýk ölçütleri, pandemi sürecinde tedbir amaçlý uyulmasý gereken kurallar/eylemler/davranýþlar baðlamýnda incelenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Pandemi, Konut, Geçiþ Mekanlarý
|
