2019 Aralık ayında Çin’in Vuhan kentinde ortaya çıkan Covid 19 virüsü Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi olarak ilan edilmiştir. Vaka sayıların artması sonucu dünya genelinde birçok tedbir, kural ve önlemler alınmış ve insanlar yeni normale alışmaya çalışmışlardır. Covid 19 ile birlikte insan hayatındaki dinamiklerde ve önceliklerde birçok değişiklik meydana gelmiştir. Temizlik, maske ve mesafe üçlü kuralı her fırsatta tekrar edilmiştir. Bununla birlikte en güvenli yerlerin “ev”lerimiz olduğu vurgusu, ev dışındaki kamusal ortamlarda kalabalık ya da temastan dolayı bulaş riski açısından, önemle üstünde durulan ve evde kalmayı teşvik eden bir slogana dönüşmüştür. Sokağa çıkma kısıtlamaları, kötüye giden durumun seyrini değiştirmek için uygulanmıştır. Pandemi sürecinde “ev” bulaş riskinin en az olduğu, en güvenli sığınılan yer olmuştur. Pandeminin bir sonucu olarak insan hayatına giren karantina özellikle konut biçimlenişinin tekrar sorgulanmasına sebep olmuştur. İnsanların bu dönemde en çok vakit geçirdikleri apartman tipi konutlarda ortak kullanım alanları/geçiş mekanları (ana giriş, asansör ve kat holü) önem kazanmıştır. Apartman girişleri, asansörler, kat holleri tereddütle kullanılan mekânlar olmaya başlamıştır. Bu bağlamda çalışmanın amacı; pandemi sürecinde insanların kullanırken tedirgin olduklarını düşündüğümüz apartman ortak kullanım alanlarını sorgulayarak yeni tasarımlarda mekânsal kaliteyi de arttıracağına inandığımız mimari nitelikleri tartışmaya açmaktır. Çalışma kapsamında Konya’dan, bir katta 2, 3 ya da 4 daire bulunan farklı apartman örnekleri seçilmiştir. Apartman binalarında kamusal alan/yarı özel-kamusal alan/özel alan – mekânsal eşik ve mekânsal geçiş olarak tanımlayabildiğimiz sınırlar-mekanlar, bu mekanlardaki mimari elemanlar, havalandırma, aydınlatma, büyüklük, yakınlık ölçütleri, pandemi sürecinde tedbir amaçlı uyulması gereken kurallar/eylemler/davranışlar bağlamında incelenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Pandemi, Konut, Geçiş Mekanları
|
