Çalýþma kapsamýnda, denim kumaþ üretiminde çözgü ipliði olarak kullanýlan indigo boyalý atýk ipliklerden geri dönüþüm yoluyla elde edilen elyaflardan pre-consumer iplik eldesi ve üretilen bu ipliklerin performans özelliklerinin karþýlaþtýrmalý olarak deðerlendirilmesi amaçlanmýþtýr. Bu amaçla indigo boyalý ipliklerden geri dönüþüm ile elde edilen elyaflar harmanda %30 oranýnda karýþtýrýlarak iplik üretimi gerçekleþtirilmiþ ve üretilen ipliklerin fiziksel özellikleri ayný numarada orijinal pamuk elyafý ile üretilen iplikler ile karþýlaþtýrýlmýþtýr. Ýplikler ring eðirme yöntemi ile Z büküm yönünde üretilmiþtir. Çalýþma için rijit iplik olarak Ne 7,12/1 ring þantuk ve Ne 9,8/1 ring þantuk iplikler, elastanlý iplik olarak ise Ne 10/1 ring karde elastan ve Ne 13/1 ring karde elastan iplik elde edilmiþtir. Üretilen rijit ve elastanlý, orijinal ve geri dönüþüm elyaflý ipliklerin düzgünsüzlük ve mukavemet deðerleri standart yöntemlerle test edilmiþtir. Ýpliklerin %U (düzgünsüzlük), CVm, %200 neps, %50 ince ve kalýn yer deðerleri ile Rkm (mukavemet) deðerleri karþýlaþtýrýlmýþtýr.
Ayrýca iþletmeden çýkan atýk indigo ipliklerin deðerlendirilebilmesi nedeniyle maliyet girdisi analiz edilmiþtir. Ýndigo ipliklerin deðerlendirilmesi ile üretilen ipliklerin maliyet açýsýndan daha avantajlý olduðu tespit edilmiþtir. Karde pamuk iplik üretiminde telef miktarýnýn %14, harmanda %30, indigo iplik açma kullanýlarak üretilen ipliklerde ise telef miktarýnýn %27 olduðu gözlemlenmiþtir. Harmanda %30 oranýnda indigo iplik açma kullanýlarak üretilen 1 kg ipliðin, %100 pamuk elyafý kullanýlarak üretilen ipliðe göre %14 daha düþük maliyetle üretildiði tespit edilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Pre-consumer, Ýndigo iplik açma, Geri dönüþüm elyaf, Geri dönüþüm iplik, Yaþam döngüsü deðerlendirmesi
|
