Kent içi ulaþým sistemlerinin vazgeçilmez bir parçasý olan elektrikli raylý ulaþým sistemleri günümüzde bilhassa metropollerde artan bir ivme ile geliþmesini sürdürmektedir. Yolcu taþýma kapasitesinin yüksek, ulaþýmýn hýzlý olmasý ve temiz enerji olarak adlandýrýlan elektrik enerjisi ile çalýþmasý kent içi elektrikli raylý ulaþým sistemlerini cazip hale getirmektedir. Ýlk yatýrým maliyetleri yüksek olan bu sistemlerde sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde iþletme açýsýndan en önemli gider kalemi olan elektrik enerjisinin tüketimi ise bilhassa önem arz etmektedir. Ülkemizde, birincil enerji verilerine göre ithal enerji kaynaklarý oranýnýn 2016 yýlýnda %76’ya (27 milyar$) ulaþarak enerjide dýþa baðýmlýlýðýn yüksek olduðu ülkeler arasýnda yer aldýðý göz önüne alýndýðýnda, enerji verimliliðinin önem arz ettiði görülmektedir. Ülkemiz toplam enerji tüketiminde %25’lik payla ulaþým sektörü, konut-hizmet (%32) ve sanayi (%32) sektörlerinin ardýndan üçüncü sýrada gelmektedir. Artan enerji birim maliyetleri göz önüne alýndýðýnda kent içi elektrikli raylý ulaþým sistemlerinin elektrik enerjisinin sürdürülebilirlik ilkesi çerçevesinde verimli kullanýlmasý ve yönetilmesi gerekmektedir. Bu sebeple senelik ortalama elektrik enerjisi tüketimi 317.547.104,99 kWh (2016-2017-2018 yýllarýnýn ortalamasý) olan Metro Ýstanbul hatlarýnýn enerji yönetiminin yapýlabilmesi için 2015 yýlýnda enerji tüketimlerini alt bileþenleri ile birlikte ölçmek adýna enerji kalitesi ölçme, izleme sistemi kurulmuþtur. Bu çalýþmada ise enerji yönetiminin ilk aþamasý olan ölçme ve izleme sisteminden alýnan 2016 ve 2017 yýlýna ait toplam ve alt bileþen tüketim verileri incelenmiþ olup enerji yönetimi yapýlmasý gereken önemli tüketiciler belirlenmiþtir. Belirlenen önemli tüketiciler üzerinde enerji verimliliði fýrsatlarý tespit edilmiþ ve öneriler sunulmuþtur.
Anahtar Kelimeler: Enerji Yönetimi, Kent Ýçi Elektrikli Raylý Ulaþým Sistemleri, Enerji Verimliliði
|
