Temeller, yapýdan gelen farklý yükleri (normal kuvvet, moment, vs.) zemine emniyetle aktaracak þekilde tasarlanan yapý elemanlarýdýr. Farklý bir temel çeþidi olan kabuk temeller, diðer boyutlarý ile kýyaslandýklarýnda, küçük kalýnlýða sahip olan, üç boyutlu eðrisel veya katlanmýþ plaklardan oluþan yapý elemanlarý olarak tanýmlanmaktadýrlar. Kabuk temeller yumuþak, gevþek vb. gibi taþýma gücü zayýf zeminlerde düz temellere göre daha fazla yük taþýmaktadýr. Yumuþak, zayýf zeminlerde inþa edilen aðýr üst yapý yüklerini zemine iyi bir þekilde aktaran ve ekonomiklik saðlayan bir temel türüdür. Yumuþak ve zayýf zeminlerde göstermiþ olduðu performans ile dünyada bir çok bilim insaný tarafýndan kabuk temeller üzerinde teorik, sayýsal ve deneysel araþtýrmalar yapmaya yöneltmiþtir.Bu çalýþmada, gevþek özellikteki bir zemine oturan konik þekilli kabuk temellerle ayný çapa sahip düz dairesel temellerin taþýma gücü davranýþý, sonlu elemanlar yönteminin esas alýndýðý sayýsal analizlerle deðerlendirilmiþtir. Sayýsal analizlerde iki boyutlu Plaxis 2D (Version 20) programý kullanýlmýþtýr. Sonuç olarak ayný çapa sahip kabuk temellerin taþýma yükü deðerlerinin, dairesel temele göre daha fazla olduðu görülmüþtür. Farklý sýkýlýktaki kuru kum zemin üzerine oturan model düz ve kabuk temellerle yapýlan yükleme deneyleri ile tanýmlanan geoteknik performansý gösteren η kabuk kazaným faktörü (%) ile analiz edilmiþtir. Analizlerde seçilen geometriler için, kabuk temelin düz temele göre taþýdýðý (% olarak) nihai yükteki artýþý olarak tarif edilen kabuk kazaným faktöründe ise yapýlan analizlerde 2.5 kata varan artýþlar gözlenmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Konik kabuk temel, dairesel temel, taþýma gücü, zayýf zemin, sayýsal analiz
|
