Tarihi yapý taþýyýcý elemanlarýnýn dayanýmlarýnda zamanla azalmalar görülebilmektedir. Üzerine gelen yükü taþýmada zorlanan dayaným ve dayanýklýlýklarýnýn bir kýsmýný kaybetmiþ tarihi yapý elemanlarý zamanla ciddi oranda yapýsal hasar alabilir ve aldýklarý bu hasarlar tarihi yapýnýn zamanla yýkýlmasýna sebep olabilir. Hasar almýþ tarihi yapýlarýn gelecek kuþaklara aktarýlmasý için taþýyýcý elemanlarýnýn onarýlmasý ve güçlendirilmesi gerekir. Tarihi yapýlarýn taþýyýcý sistemi genel olarak sütun, kubbe, tonoz, kemer, döþeme ve duvarlardan oluþmaktadýr. Bu çalýþmada tarihi yapýlarýn ana taþýyýcýlarýndan biri olan sütunlarda meydana gelen hasarlarýn onarým ve güçlendirilmesi incelenmiþtir. Sütunlarda ayrýþma, çatlak ve aks kaymasý gibi hasarlar meydana gelebilmektedir. Meydana gelen bu hasarlarýn onarým ve güçlendirilmesi; metal çemberlemeler, FRP uygulamalarý ve enjeksiyon harcý ile yapýlmaktadýr. Tarihi yapýlarda, sütun ve ayaklar gibi basýnca çalýþan tarihi yapý elemanlarýnýn hasarlarýnýn giderilmesi ve dayanýmlarýnýn arttýrýlmasý için metal çemberleme yöntemi kullanýlabilir. Çevresel koþullara ve korozyona karþý dirençli olan FRP (lifli polimer) malzemeleri de sütunlarýn onarým ve güçlendirmesinde kullanýlabilmektedir. Tarihi yapýlarýn sütunlarýnda meydana gelen çatlaklar 0.2 mm’den küçük olmasý durumunda onarýma ve güçlendirilmeye ihtiyaç duyulmamaktadýr. Çatlaðýn boyutu 0.3 mm’den büyük 3 mm’den küçük olmasý durumunda ise onarým ve güçlendirmeye ihtiyaç duyulabilmektedir. Bu durumda ise enjeksiyon yöntemi ile onarým ve güçlendirme yapýlabilir. Çalýþmada hasarlý sütunlara yapýlan onarým ve güçlendirme yöntemlerinin nasýl uygulandýðý, avantajlarý ve dezavantajlarý incelenmiþtir, onarým ve güçlendirme yapýlýrken genel anlamda nelere dikkat edilmesi gerektiði vurgulanmýþtýr.
Anahtar Kelimeler: Tarihi Yapýlar, Sütunlar, Onarým ve Güçlendirme
|
