Giriþ: Sanayi devriminin insanlara getirdiði refahýn yaný sýra, yüz yýllýk süreç içerisinde bu refah düzeyine paralel, insanlarýn konut ihtiyaçlarýyla þehirler, büyümekle karþý karþýya kalmýþtýr. Sanayi ve konut stokunun hýzla artýþý çevre sorunlarýný da günümüze taþýmýþtýr. Doðal kaynaklarýn büyük bir bölümü sanayi ve konutlar tarafýndan kullanýldýðý göz ününe alýnýrsa bilinçsiz bu kullanýmlar çevre ve hava kirliliðinin en büyük sebeplerini teþkil etmektedir. Bu sorunlarý en aza indirme ve gelecek nesillere yeþil bir dünya býrakma adýna son yýllarda ''sürdürülebilir mimari'' kavramý ortaya çýkmýþtýr. Doðanýn ve doðal kaynaklarýn yetiþen nesillere saðlýklý aktarýmý açýsýndan konut ve çevrenin, tasarým aþamasýndan sonuca varýlmasýna kadar kullanýlacak malzemelerin seçimi konusunda, yeþil bina tasarým kriterler ortaya konmaya baþlanmýþtýr. Bu tasarým kriterleri enerjinin verimli kullanýmý, su kullanýmýnýn azaltýlmasý, binalarýn kendi enerjilerini üretmesi, iç yaþam konforu ve atýklarýn geri dönüþülebilirliðini kapsamaktadýr. Yukarýda bahsi geçen nedenlere baðlý olarak, bir çok ülkede yeþil bina kavramýný bölgesel ve coðrafi farklýlýklarý da gözetilerek, belli kriterlere baðlamak üzere, yeþil bina sertifikasyon sistemlerini kurmaya, ülkelerinden sonra bu sistemleri Dünyaya yaymaya baþlamýþlardýr. En yaygýn ve önemlileri, Leed (ABD), Breeam (Ýngiltere) ve Dgnb ( Almanya) baþta olmak üzere, bir çok sistem dünyada olduðu gibi Türkiye'de de yayýlým ve ilgi görmektedir. Amaç:Araþtýrmada, son yýllarda sürdürülebilir yeþil bina kavramýyla ortaya çýkan sertifika sistemlerinin, binalarýna prestij kazandýrmayý öncelik haline getiren bir anlayýþla, etik kurallarla hareket ederek sertifika sistemine dahil olmayan fakat yeþil bina kriterlerini saðlayan anlayýþýn farklýlýklarýnýn ortaya konulmasý amaçlanmýþtýr. Kapsam:Makale þehir merkezinde Leed gold kriterlerini yerine getirmiþ prestijli bir örneði teþkil eden Ataþehir Palladium Tower ve þehir dýþýnda kýrsal alanda kurulmuþ, Çatalca Barco tekstil fabrika binasýnýn yapým süreçlerini kapsamaktadýr. Sýnýrlýklar:Sertifikasýz yeþil bina üretiminin ender rastlanan örneklerinden birini oluþturan Barco tekstil fabrikasý örneðiyle birlikte, Türkiye'de 800 üstünde ki sertifikalý binalarýn içinden adý geçen Palladium ofis binasý ile araþtýrma sýnýrlandýrýlmýþtýr. Yöntem:Palladium Tower için, Leed'in Türkiye'de ki temsilcisi Altensis tarafýndan derecelendirilen sürdürülebilirlik kriterleri, resmi web siteleri üzerindeki yayýnlarý incelenmiþ, projeyi yürüten gruptan teknik veriler elde edilmiþtir. Tekstil fabrikasýnda ise alan çalýþmasýyla birlikte, firma sahibi ve inþaat safhalarýný gerçekleþtiren teknik ekipten gerekli bilgi ve belgeler toplanarak çalýþma yöntemine ýþýk tutulmuþtur. Bulgular:Sürdürülebilir yapý teknolojisinin tasarým aþamasýndan bitimine kadar Leed kriterlerine göre inþa edilmiþ, binalarýna saygýnlýk kazandýrma ve pazarlamada ayrýcalýk kazanma stratejisine yönelik yapýmý tamamlanan Ataþehir Palladium Tower binasýnýn deðerlendirilmesiyle birlikte, yeþil bina deðerlendirme sisteminde, bir belgenin oluþturduðu maliyete ve firmaya baðýmlýðý hoþ görmeyen, doðaya ve insana saygýyý misyon edinmiþ, proje tasarým aþamasýnda, yapýda kullanacaðý geri dönüþtürülebilir malzemeleri tanýmlayarak, kendi yeþil binasýný inþa edip iþletmeye açan Çatalca Barco Tekstil fabrika binasýnýn sürdürülebilir yeþil bina kriterlerinin karþýlaþtýrmalý analizi yapýlmýþtýr. Sonuç:Doðadaki kaynaklarýn hýzla tükenmesi hava kirliliðinin yüksek seviyelere ulaþmasý, su kaynaklarýnýn hýzla azalmasý, insanlarýn bu konuda bilinçlendirilmeleri, doðayý koruma adýna etik deðerlerle hareket ederek bilinç altýna bu olgularýn yerleþmesi gerekliliðini ortaya çýkarmýþtýr. Bu eðitim ve bilinçlenmeyle birlikte, teknik alt yapýsýný oluþturan kurumlar çoðaldýkça, bu tür aracý firmalarýn önemini azaltacaðý gibi, Türk Standartlarý Enstitüsü (TSE) ve Alman Standartlar Enstitüsü (Deutsches Institut für Normung e. V.), (DIN) gibi, Ülkelerin milli kuruluþlarýnda bu sertifikasyon sistemlerindeki tanýmlanmýþ yeþil bina özelliklerini içeren malzemelerinin kullanýmýnýn mecburi hale getirilmesiyle de bu aracý kuruluþlara ihtiyaç kalmamýþ olacaðý düþünülmektedir. Ayrýca kâr amacý güden ve aralarýndaki rekabetle kendi yarattýðý sistemlerden ödün vermeye baþlayacaklarý, modelleri çöküntüye uðrayýp, kendi sürdürülebilirliðini kaybetmekle karþý karþýya kalabileceklerini göz ardý etmemeleri gerektiðinin sonucuna ulaþýlmaktadýr.
Anahtar Kelimeler: Palladium Tower, Barco Tekstil, Yeþil Bina Kriterleri, Sürdürülebilirlik
|
