Saraylar, sadece ait olduklarý dönemlerin kültürel özelliklerini deðil ayný zamanda o dönemki kullanýcýlarýn yaþam tarzlarýný, sanat anlayýþlarýný, eþya ve mekânlarýn üretim tekniklerini de yansýtan taþýnmaz kültür varlýklarýdýr. Beylerbeyi Sarayý, Avrupa’da baskýn olarak uygulanan sanat akýmlarýnýn yansýmasý olarak süslemeleriyle Ýstanbul’da dikkatleri üzerine çeken saraylarýn baþýnda gelmektedir. Ýç mimari özellikleri, mekân kurgusu, yüzeylerdeki birleþim detaylarýndaki hassasiyet ve dýþ cephesindeki eþsiz el iþçiliði ile kendini öne çýkartan Beylerbeyi Sarayý; Avrupadaki oryantalist akýmýn etkilerinin yaný sýra; Neoklasik, Barok, Ampir, Rönesans ve Neo-Rokoko gibi sanat üsluplarýnýn harmanlandýðý eþsiz bir zarafete sahiptir. Mimari yapýsýnda batý ve doðu tarzlarýnýn birlikte harmanlandýðý Beylerbeyi Sarayý, plan kullanýmý açýsýndan da geleneksel Türk Evi’ndeki mekân organizasyon þemasýnýn özelliklerini göstermektedir. Bodrum katýyla birlikte üç katlý olan yapýnýn içerisinde 24 oda ve 6 salon bulunmaktadýr. Zemin döþemelerinde kullanýlan birçok halý için Mýsýr’dan getirtilen özel hasýrlardan yapýlmýþ hereke halýlarý yer almaktadýr. Saraydaki salon ve odalarý süsleyen Baccarat-Bohemya kristali avizeler, Avrupa ve Osmanlý üretimindeki saatler, Uzak Doðu porselenleri gibi eþsiz parçalar dikkat çekmektedir. Mobilyalarýnda ise ihtiþama fazlasýyla yer verilerek, Batý tarzýyla iþlenmiþ Fransýz mobilyalarýnýn esintileri gözler önüne serilmektedir. Beylerbeyi Sarayý’nda birçok dönemin sanat anlayýþýný benimsemiþ bu mobilyalar, günümüzde hala deðerini koruyan benzersiz bir zerafete sahiptir. Bu çalýþmada Beylerbeyi Sarayý’nýn tarihçesi, mekân kuruluþlarý, iç mimari özellikleri ve farklý dönemlerde yapýlan mobilyalarý incelenmiþtir. ORCID NO: 0009-0005-0002-4533
Anahtar Kelimeler: Beylerbeyi Sarayý, Ýç Mekân Tasarýmý, Saray Mobilyasý.
|
