Alüminyum, demir-çelikten sonra dünyada en çok kullanýlan metallerin baþýnda gelmektedir. Alüminyum alaþýmlarý hafif olmalarýnýn yanýnda gösterdikleri iyi mekanik ve korozyon özellikleri sayesinde otomotiv baþta olmak üzere çeþitli sektörlerde geniþ bir kullaným alanlarýna sahiptir. Kolay þekillendirilebilir olmalarý sayesinde alüminyum alaþýmlarý ekstrüzyon ile üretimde yaygýn olarak kullanýlmaktadýrlar. Ekstrüzyon prosesi, ýsýtýlmýþ metal bir billetin ýsýtýlmýþ bir kalýp içerisinden geçirilerek farklý geometrilere sahip, sabit kesitli, içi dolu ya da boþ profillerin üretilmesine olanak saðlayan bir sýcak plastik þekil verme yöntemidir. Alüminyum profillerin üretiminde en yaygýn kullanýlan alaþýmlarýn baþýnda 6xxx serisi alaþýmlar gelmektedir. Ekstrüzyon yönteminde profillerin kalitelerini etkileyen birçok parametre mevcuttur. Burada hammadde olarak kullanýlan billetlerin sahip olduklarý mikroyapýsal özellikler üretilen ürünlerin özelliklerini doðrudan etkilemektedir. 6082 billet numuneleri üzerinde yapýlan bu çalýþmada farklý billet ýsýtma hýzlarý ve yüksek sýcaklýklarda tutma süresinin hammadde mikroyapýsý üzerindeki etkileri deðerlendirilmiþtir. Billet ýsýtma hýzýnýn etkilerini incelemek amacýyla numuneler 475°C’ye 4°C/dk, 8°C/dk ve 250+°C/dk hýzlarýnda ýsýtýlmýþtýr. Bekleme süresinin etkilerini incelemek amacýyla 250+°C/dk ýsýtma hýzýna sahip numuneler 475°C’de 30dk, 60dk, 90dk ve 120dk tutulmuþtur. Çalýþmalarýn ardýndan hazýrlanan billet numunelerinin mikroyapýlarý optik mikroskop kullanýlarak karþýlaþtýrmalý olarak incelenmiþtir. Gerçekleþtirilen çalýþmanýn sonucunda billet ýsýtma hýzý ve yüksek sýcaklýklarda bekletilme süresinin mikroyapýda ana mukavemet fazý olan Mg2Si yapýlarý üzerinde etkili olduðu görülmüþtür.
Anahtar Kelimeler: Alüminyum Billet, 6082, Billet Isýtma, Mikroyapý,
|
