Nüfus yoðunluðunun artmasý, plansýz ve hýzla büyüyen kentler, modern kent insanýnýn sosyal hayatýnýn deðiþime uðramasý gibi nedenlerden dolayý, kentsel alan kullaným ihtiyacý artmakta ancak kentlilerin rekreasyonel ihtiyaçlarýný karþýlayacaklarý kentsel alanlar çeþitli nedenlerle iþlevlerini kaybetmektedir. Kentlilerin, rekreasyonel ihtiyaçlarýný karþýlayabilmeleri adýna bu alanlarýn ve çevrelerinin uygun þekilde planlanmasý, kullanýcý isteklerine göre tasarlanmasý ve tüm koþullarda eriþilebilir olmasý konforlu bir yaþam adýna önem arz etmektedir. Kentsel alanlar, farklý ölçeklerde birden çok alan kullanýmý ve iþlev barýndýrmalarý nedeniyle gece ve gündüz ayýrmaksýzýn yoðun kullanýlan mekanlardýr. Gün ýþýðýnýn etkisini kaybettiði saatlerde bu alanlarý kullanabilmek için aydýnlatma kavramý karþýmýza çýkmaktadýr. Çevre ve kullanýcý iliþkisini etkileyen bir konu olan dýþ mekan aydýnlatma tasarýmý, kentsel mekanlarýn gece kullanýmýný saðlamaktadýr. Doðru bir aydýnlatma tasarýmý ile mekan algýsý ve görsel konfor yükselmekte, aydýnlatmalardaki yetersizlikler ortadan kaldýrýlmakta, ýþýk kirliliði probleminin etkileri sýnýrlandýrýlarak engellenmekte ve ekonomik giderlerin artmamasý gözetilmektedir.
Yapýlan bu çalýþma ile peyzaj mimarlýðý ile birlikte farklý disiplinlerin çalýþma alanlarý kapsamýnda yer alan kentsel alanlarýn gece kullanýmlarý ve bu alanlarda yapýlan aydýnlatma teknikleri ile dýþ mekan aydýnlatma standartlarý incelenmektedir. Uygun aydýnlatma tasarýmý yapýlmamasý durumunda ortaya çýkan ýþýk kirliliði sorunundan ve etkilerinden bahsedilmiþtir. Bu çalýþma ile bu konuda çalýþma yapacak olan tasarýmcýya ve her ölçekten mekanýn planlanmasýnda yer alan paydaþlara farkýndalýk kazandýrýlmasý hedeflenmektedir. ORCID NO: 0000-0001-5933-1611
Anahtar Kelimeler: Peyzaj Mimarlýðý, Kentsel alanlar, Aydýnlatma, Aydýnlatma tasarýmý, Iþýk kirliliði
|
