Östenitik paslanmaz çelikler iyi derecede þekillendirilebilirlikleri, yüksek korozyon dirençleri ve kaynaklanabilirlikleri sebebiyle en çok talep gören çeliklerdendir. Endüstride kullaným alanlarýnýn artmasý sonucunda bu tür paslanmaz çeliklerin kaynak edilmesi de önem kazanmaktadýr. Bu çalýþmada, östenitik paslanmaz çelik levhalara gaz altý kaynak yöntemiyle, PA pozisyonunda alýn kaynaðý, PB pozisyonunda ise köþe kaynaðý yapýlmýþtýr. Temin edilen 304 kalite paslanmaz çelik levhalarýn spektral analiz yöntemiyle kimyasal bileþimleri belirlenmiþtir. Kaynak elektrodu olarak numunelerin kimyasal bileþimine uygun olan 308LSi elektrod seçilmiþtir. Kaynak hýzý, elektrik akýmý ve gerilim deðerleri sabit tutulup, koruyucu gaz bileþiminde ki gaz oranlarý deðiþtirilmiþtir. Kaynak aþamasýnda (%93Ar + %5CO2 + %2O2) ve (%97,5Ar + %2,5CO2) olmak üzere iki farklý gaz kombinasyonu kullanýlmýþtýr. Her gaz kombinasyonu deðiþikliðinde kaynak sýrasýnda oluþan sýçrantý, tutuþma gibi etkenler gözlemlenmiþ ve kayýt altýna alýnmýþtýr. Kaynak iþlemlerinden sonra kaynak dikiþlerinin gözle muayenesi yapýlarak farklar belirlenmiþtir. Her kaynaklý baðlantýya sývý penetrant testi yapýlmýþ olup, sonraki aþamada çekme testi, eðme testi ve kesit alýnarak nüfuziyet incelemesi yapýlmýþtýr. Ýlk olarak yapýlan sývý penetrant testinde çatlak, boþluk gibi hatalar tespit edilmemiþ olup ardýndan diðer iþlemlere geçilmiþtir. Alýn kaynaðý yapýlan levhalardan kaynak eksenine dik çekme ve eðme numunesi alýnmýþ olup, köþe kaynaðý yapýlan levhalardan ise kesit alýnarak nüfuziyet farklarý ve kaynak dikiþi incelenmiþtir. (%97,5Ar + %2,5CO2) kombinasyonlu gaz ile elde edilen kaynak dikiþinin daha uygun ve az sýçrantýlý olduðu gözlemlenmiþtir. Elde edilen sonuçlar ile farklý oranlara sahip koruyucu gaz karýþýmlarýnýn gaz altý kaynak yöntemiyle kaynak edilmiþ östenitik 304 paslanmaz çelik numunelerin çekme ve akma mukavemetlerine, uzamalarýna, þekillendirilebilirliklerine ve kaynak nüfuziyetine etkisi deðerlendirilmiþtir. ORCID NO: 0000-0001-7972-5351
Anahtar Kelimeler: Gazaltý Kaynak, Östenitik Paslanmaz Çelik, Koruyucu Gaz, Nüfuziyet, Mukavemet
|
