Çalışma sektörleri içerisinde bulunan yapı şantiyelerindeki inşaat işleri, iş güvenliği ve tehlike sınıfları açısından çoğunlukla tehlikeli ve çok tehlikeli sınıflarda bulunmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından en son yayımlanan (2020) iş kazası ve meslek hastalıkları istatistiklerine göre, sigortalı çalışanların iş göremezlik süreleri incelendiğinde, en çok iş kazası yapı şantiyeleri ve bina inşaatlarında gerçekleşmektedir. İnşaat sektöründe, ölümlü gerçekleşen iş kazalarının sayısı sırası ile bina inşaatı, bina dışı yapıların inşaatı ve özel inşaat faaliyetlerinin olduğu alanlar olarak sıralanmaktadır. Yapı şantiyelerinde gerçekleşen ölüm ve yaralanmalar ise çoğunlukla yüksekte çalışma kaynaklı iş kazalarıdır. Bu çalışmada yapı şantiyelerinde yüksekte çalışma kaynaklı iş kazalarının sebepleri incelenmiş, işverenlerin, çalışanların ve uzman personelin ilgili kanun ve yönetmeliklere göre almaları gereken tedbirler değerlendirilmiştir. Çalışmada, SGK’nın son yıllardaki kayıtlarına göre, inşaat sektöründe meydana gelen iş kazaları ve yüksekten düşme kaynaklı iş kazalarının oluşma sebeplerinin istatistiksel verileri incelenmiş, yapı şantiyelerindeki riskler ve kontrol tedbirleri, düşmeye karşı koruyucu sistemler, yüksekte çalışmada kullanılan ekipmanlar ve alınacak tedbirler değerlendirilmiştir. Ayrıca, yapı sektöründe iş sağlığı ve güvenliği alanındaki uygulama eksikliklerini görebilmek amacıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca yapılan iş sağlığı ve güvenliği iş teftişleri incelenmiştir. Çalışma sonunda, iş sağlığı ve güvenliği kanunu, ilgili yönetmelikler, denetleme ve bilimsel çalışmalar kapsamında, yapı şantiyelerinde yüksekte çalışma kaynaklı iş kazalarının önlenmesi için alınması gereken tedbirler değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelimeler: İş kazası, İş güvenliği, İnşaat, Yüksekte çalışma, Yapı şantiyesi
|
