Kaynaklı imalatın üretim sektörüne sağladığı avantajlar hala geçerliliğini devam ettirmektedir. Bu sebeple kaynak teknolojisi günümüz sanayisinde üretimin her aşamasında kullanılmakta ve tercih edilmektedir. Yüksek frekans indüksiyon kaynağı metodu ise kaynak teknolojisinin üreticilere sağladığı operasyon kolaylığı, maliyet avantajı, ürün kalitesinin sürekliliği gibi avantajlar nedeniyle boyuna dikişli boru imalatında yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. YF indüksiyon kaynağı metodu ile üretilen borular makine, inşaat, otomotiv, beyaz eşya ve tarım gibi çok çeşitli sektörler tarafından kullanılmaktadır. İhtiyaç ve beklentileri farklılık gösteren bu sektörlerin taleplerini karşılamak için pratikte yıllar içerisinde edinilen tecrübe ile yönetilen yüksek frekans indüksiyon kaynağına etki eden parametreleri anlamak, etkilerini belirlemek ve bunları yönetebilme kabiliyetine sahip olabilmek büyük önem taşımaktadır.
Bu çalışmada farklı kaynak parametreleri kullanılarak yüksek frekans indüksiyon kaynağı yöntemiyle 26,9 x 2,4 mm ebadında basınçlı hatlarda kullanılacak borular üretilmiştir. Kaynak kalitesini etkileyen kaynak hızı ve gücü, indüktör (bakır bobin) çapı, tipi ve konumu, impeder (ferrit ve kılıftan oluşan manyetik alan çekici) tipi ve konumu, V açıklığı geometrisi ve buradaki yabancı maddelerin varlığı (bant tufali, metal ve metal olmayan parçacıklar), kaynak baskısı, bant kenarları arasındaki mesafe, kesim kalitesi gibi parametreler değiştirilerek üretilen boruların kaynak performansı araştırılmıştır.
Deneysel çalışmalarda ise üretilen boruların kaynak bölgesinin mikroyapısı, mekanik özellikleri ve kaynak dikişi geometrisi incelenmiştir. Farklı kaynak parametrelerinde üretilen borulara ait numunelere çekme, yassıltma, ağız genişletme, hidrotest ve sertlik testleri uygulanarak mekanik değişimler ve kaynak performansları belirlenmiştir. Ayrıca kaynak dikişi geometrisindeki değişimleri görmek amacıyla metalografik muayene yapılarak kaynak dikişinin makro fotoğrafları çekilmiştir.
Saha ve laboratuvar çalışmaları sonucunda, en ideal parametreler kaynak dikişi dayanımı (çekme, yassıltma ve ağız genişletme) ve geometrisi, uygulanan kaynak gücü değerleri dikkate alınarak belirlenmiştir. En ideal kaynak parametreleri; kaynak hızı 80 m/dak, indüktör konumu kaynak baskı makaraları merkezine 48 mm uzaklıkta (mümkün olan en yakın mesafe), impeder konumu kaynak makaraları merkezinde, indüktör tipi 2 sarımlı bakır bobin ve iç çapı 36 mm, impeder delikli kanallı tip ve çapı 15 mm (mümkün olan en büyük çap) olacak şekilde belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Yüksek Frekans İndüksiyon Kaynağı, Dikişli Boru, İmpeder, Yassıltma, Ağız Genişletme, Kaynak Parametreleri
|
