BİLDİRİLER

BİLDİRİ DETAY

Hüseyin Alpay KOYUNOĞLU, Muzaffer BÖREKÇİ
DEPREMLERİN GÜÇLÜ YER HAREKETİ SÜRESİ KISMININ BETONARME BİNALARIN DEPREM PERFORMANSINA ETKİSİ
 
Yıkıcı depremlerin yaşandığı ülkemizde yeni yapılacak yapıların depreme dayanıklı olarak tasarlanması ve mevcut yapıların deprem güvenilirliklerinin elde edilmesi büyük önem arz etmektedir. Yapılan çalışmalarda, yıkıcı depremlerden dolayı oluşan hasarların büyük yerdeğiştirmelerden kaynaklandığı gösterildiğinden, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY) 2018’de, herhangi bir betonarme binanın deprem durumundaki performansının elde edilmesinde kullanılmak üzere “şekil değiştirme esaslı yöntem” önerilmiş ve bu yönteme performansa dayalı analiz ismi verilmiştir. TBDY 2018’de, binaların deprem durumundaki şekil değiştirmelerinin elde edilmesi amacıyla doğrusal ve doğrusal olmayan analiz yöntemleri önerilmiştir. Dinamik bir analiz olan “Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Hesap” (ZTADOH), gerçek davranışa en yakın yöntemdir ve bu yöntemde yer hareketi ivme kayıtları sisteme etki ettirilerek hareket denklemi çözülmektedir. Seçilen yer hareketi kaydının süresine bağlı olarak, ZTADOH yönteminin analiz süresi uzun zaman alabilmektedir. Analiz sırasında her ne kadar deprem kaydının tümü etki ettirilse de yapılan çalışmalar göstermektedir ki, bir depremin tümü değil belirli bir kısmı yıkıcı etkilere sebep olmaktadır ve bu kısım “Güçlü Yer Hareketi Süresi” (GYHS) olarak isimlendirilmektedir. Literatürde çok sayıda GYHS tanımı mevcut olmasına rağmen “Anlamlı Süre” (Significant Duration) ve “Zarf Süre” (Bracketed Duration) tanımları yaygın olarak kullanılan iki yöntemdir. Bu çalışmada, betonarme çerçevelerden oluşan orta yükseklikteki bir binanın, ZTADOH yöntemi ile TBDY 2018’de belirtilen kurallar dikkate alınarak deprem performansı elde edilmiştir. Seçilen yer hareketi kayıtları hem doğrudan etki ettirilmiş hem de yalnızca “Anlamlı” ve “Zarf” süre tanımları ile belirlenen GYHS kısımları etki ettirilerek analizler yapılmıştır. Böylece, analiz süresinin kısalmasını sağlayacak GYHS kısmının kullanılması durumunda elde edilecek tepki ve performansların güvenilirlikleri belirlenmiştir. (Bu çalışma birinci sırada yer alan yazarın yüksek lisans tezinden üretilmiştir.)

Anahtar Kelimeler: Güçlü Yer Hareketi Süresi, Zaman Tanım Alanında Doğrusal Olmayan Hesap, Betonarme Binalar, Performans Analizi



 


Keywords: