Mimar, zihnindeki fikri dışa aktarabilmek için temsil yöntemlerini kullanır. Tarihsel süreç içerisinde teknolojik gelişmelere paralel olarak temsil araçlarına yeni teknikler eklenmiş olsa da temelde temsil kavramı her zaman aynı amaçlara ulaşmayı hedeflemektedir. Bir fikri görselleştirirken temel amaç, zihinde oluşan mimari ürünü henüz var olmadığı bir aşamada çeşitli amaçlarla başkalarına anlatabilmektir. Yapılar, çoğu zaman birden çok disiplinin ortak çalışmasıyla gerçekleşen tasarım ve üretim süreçlerinin sonucunda ortaya çıkarlar. Gerek tasarım sürecinde, gerek üretim sürecinde sadece mimarların değil, katılan tüm disiplinlerin temsil araçlarına gereksinimleri ortaya çıkar. Ağırlıklı olarak odaklanılan bir diğer amaç ise yapıya dair fikirleri alıcısına aktarabilmek, yapıyı pazarlayabilmektir. Tercih edilen temsil yönteminin etkili ve mimar olmayanların da anlayabileceği bir şekilde kullanılabilmesi, bu amaç dahilinde büyük önem taşır. Kimi zaman bir mimari projenin temsil ediliş şekli sayesinde çok daha nitelikli olduğu izlenimi oluşturulabilir. Tasarımcı, kendi zihnini berraklaştırmak, tasarımı geliştirmek, farklı açılarını tahlil edebilmek ve düşünülen ürünle bir çeşit iletişim kurabilmek için de temsil yöntemlerini kullanabilir. Son birkaç on yıldır üretilen yapıların mimari tasarım yaklaşımlarında ve özellikle kabuk ve biçim konusunda çok özgür ve yenilikçi tavırlar sergilenmesinde bir güç çarpanı olan bilgisayar desteğinin, özellikle uygulamaya yönelik temsil gücünün daha önce yapılması-tarif edilmesi mümkün olmayan tasarımları mümkün kılmadaki etkisini gözlemleyebilmek olasıdır. Temsil yöntemlerindeki gelişim, bir çok fikrin aktarımını olanaklı kılmıştır. Günümüzde tasarım sürecinde kullanılan yardımcı teknolojik uygulamaların pek çoğu görsel ürünler oluşturmaya yönelik araçlardır. Bu durum görsel açıdan çok daha etkileyici ve özellikle form olarak farklılaşabilen yapıların ortaya konmasını sağlamıştır. Yüksek kalitede görsel temsiller oluşturulmasına olanak sağlayan bu durumun tartışma konusu haline gelen başka sonuçları da olmuştur. Juhani Pallasmaa ‘Tenin Gözleri; Mimarlık ve Duyular ’ isimli kitabında görselliğin bu denli başat olmasının, diğer duyuların tasarım ve aktarım aşamalarında göz ardı edilmesinin çevremizi giderek duyusal anlamda yoksullaştırdığını ve düş kırıklıklarına yol açtığını savunarak anlatmaktadır. Yarışma projeleri her zaman özellikle kamusal yapıların üretilmesinde en çok uygulanması beklenen yöntem olmuştur. Bir yarış söz konusu olduğunda görsel algıyı etkilemeye yönelik, daha kaliteli temsilleri bir arada görmek mümkündür. Bu çalışmanın amacı, mimari konsept aşamasında ortaya çıkan görsel sunum materyalleri ile uygulama sonrası ortaya çıkan son ürünün tüm bu görselleştirme süreçlerine dair bakış açıları bağlamında, işlev, estetik ve algı açısından karşılaştırılıp incelenmesidir. Çalışma kapsamında; Çukurova İlçe Belediyesi Hizmet Binası ve Kültür Merkezi, Lüleburgaz Otobüs Terminali, Şişli Halide Edip Adıvar Kültür Merkezi, Troya Müzesi, Antalya Expo Kulesi gibi farklı tasarım yaklaşımlarına sahip, yarışmalar sonucu üretilmiş örnekler incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Görselleştirme, Mimari Temsil, Yarışma Projeleri

Keywords: