Giriş: Süt yağı sütün en değerli kısmı olarak bilinmektedir. Sütün bileşimindeki yağ oranı, süt teknolojisinde üretim planlama, proses şekillendirme, maliyetlendirme aşamalarında önemli bir parametredir. Süt ve süt ürünlerindeki yağ miktarı Türk Gıda Kodeksi ilgili tebliğlerine göre verilen kriterlere uygun olmak zorundadır. Süt ve süt ürünlerinin yağ oranının belirlenmesinde 1891 yılından beri “Gerber Yöntemi” kullanılmaktadır.
Amaç: Gerber yönteminin Sıralı Enjeksiyon Analiz (SEA) sistemine adapte edilmesi ile sütte yağ analizi yapabilen yeni bir yarı otomatize analizör cihazın geliştirilmesi.
Yöntem: Funke Gerber süt bütirometresi %97 oranında küçültülerek mini bir süt bütirometresi tasarlandı. Mini bütirometre SEA sistem hattına portatif olarak eklendi. Mini bütirometreye eklenecek olan reaktanlar küçültme oranıyla doğru orantılı olacak şekilde azaltıldı. SEA sistemi reaktanların hat boyunca karışmasını önleyecek şekilde programlandı. SEA sistem ile yağ analizinde taşıyıcı reaktan kullanılmadı. Tüm reaktanların ve örneğin µL seviyelerinde SEA tarafından alınıp minibütirometreye aktarılması sağlandı. Mini bütirometre santrifüj edilip süt yağı hesaplandı, İşlem 10 farklı süt örneği için, 3’ er kez tekrarlandı. Aynı süt örneklerinin yağ miktarları klasik Gerber yöntemi kullanılarak bulundu. Her iki yöntemin farklılıkları kıyaslandı.
Bulgular: Her iki yöntemle yapılan analizin sonuçları istatistiksel açıdan değerlendirildi. Sonuçların dağılımları arasında anlamlı bir fark olmadığı tespit edildi.
Sonuç: Bulgular değerlendirildiğinde geliştirilen yöntemin sütte yağ analizine alternatif bir uygulama olabileceği, SEA sisteminin sunduğu, aynı anda farklı analizleri yapabilme olanağı kullanılarak sütte aranan diğer parametrelerin de sisteme eklenmesi ile, süt yağ analizini otomatize edebilen bir cihazın geliştirilebileceği düşünülmektedir.
Anahtar Kelimeler: Sıralı Enjeksiyon Analizi, Yağ Analizi, Gerber Yöntemi, Bütirometre
|
