Tarihi çevre içerisinde yer alan kültür varlıkları kent kimliği için önemlidir. Tarihi eserlerin varlığı, kültürel ve estetik değerleriyle birlikte hem gelecek kuşaklara aktarılması hem de kültürel etkileşimi sağlaması amacıyla gerekmektedir. Bu eserler kentsel bellekte yer edinmiş olmaları sebebiyle uygun müdahale yöntemleriyle korunmalıdır. Bir yapının tarih ve kültür içerisinde olması onun nasıl değerlendirilmesi gerektiğini düşündürmektedir. Bu düşüncenin gelecekten günümüze aktarılması içinse yapının yeniden kullanımı önem teşkil etmektedir. Müdahale yöntemlerinden olan yeniden işlevlendirme yoluyla özellikle günümüzde işlevini yitiren ancak tarihi özelliği bulunan yapıların korunması sağlanmaktadır. Tarihi yapılara yeni bir işlev atama, mevcut kullanımları ile var olamayan yapıların içinde bulunduğumuz şartları da düşünerek yeni kullanım alanları yaratarak hayatın akışında var olmasını sağlamaktır. Bu bağlamda tarihi çevresiyle bütünlük gösteren 19.yy da inşa edilen Trabzon eski telgraf binası kent meydanındaki mimari etkisinden dolayı çalışma alanı olarak belirlenmiştir. Bina günümüze gelene kadar birçok onarım geçirerek işlevinde değişiklikler yaşamıştır. Hazırlanan çalışmanın amacı; kent içerisinde (belleğinde) yer edinmiş olan Trabzon eski telgraf binasının tarihsel sürecini ve işlevsel değişikleri ortaya koyarak korumaya yönelik değerlendirilmesidir. Bu amaç doğrultusunda binanın tarihi çevre içindeki yeri ve iç mekan kurgusu çalışmanın kapsamını oluşturmaktadır. Literatür taramasıyla beslenen çalışmanın yerinde yapılan gözlem ve fotoğraflama işlemleri yapılarak analizleri oluşturulmuştur. Yapılan çalışmaların neticesinde yapının mimari özelliği ve değişimleri hakkında birtakım bulgulara ulaşılmıştır. Bulgular sonucunda binanın yeniden işlevlendirilmesi değerlendirilerek öneriler verilmiştir. Bu anlamda tarihi binaların yeniden kullanımı ile kent içerisindeki konumlarının araştırılması önemli bir çalışma alanı olarak özelleşebilmektedir. Bu süreçte ortaya konulan değişikliklerin ve yeniden işlevledirmenin kentsel bellek üzerinde etkisinin paralel olarak belirleyici olduğu görülmüştür. Bu bağlamda yeniden işlevlendirmenin tarihi yapıların korunmasında bir girdi olarak katılması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Koruma, Yeniden İşlevlendirme, Trabzon, Eski Telgraf Binası
|
